Het woord museum is via het Latijn afkomstig van het Griekse woord mouseion, een plaats of tempel gewijd aan de Muzen, de Griekse godinnen van de kunsten. Het Mouseion van Alexandrië in het oude Egypte ligt aan de basis van het Latijnse woord museum in de huidige betekenis; dat Mouseion, waartoe ook de beroemde bibliotheek van Alexandrië behoorde, was namelijk een opleidingscentrum, waar geleerden waren vrijgesteld om zich geheel te wijden aan de studie van geschriften.
In de renaissance ontstond de vorm die we nog kennen, een gebouw met daarin verzamelingen schilderijen, beeldhouwwerken en andere kunstvoorwerpen. In de 19e eeuw werd het begrip museum ook uitgebreid tot verzamelingen van bijvoorbeeld natuurhistorische en technisch-historische voorwerpen. Zo ontstonden musea met een bepaald thema, veiligheid, de postzegel etc.
In grote lijnen heeft een museum twee functies, te weten:
het beschermen van de kunstwerken tegen beschadiging, diefstal, brand, vocht, weersinvloeden en stof;
het op de juiste manier tonen van de schilderijen, beeldhouwwerken, enz., dat wil zeggen dat
de onderverdeling van de verzameling moet plaatsvinden naar historische waarde en naar soort;
de kunstverlichting en het daglicht de voorwerpen zo gunstig mogelijk moeten doen uitkomen.Het eerste houdt in dat de constructieve en isolatie-eisen, van het gebouw waarin het museum is gehuisvest, op een zeer hoog peil moeten staan, een lekkage kan onherstelbare gevolgen hebben, een slecht werkend airconditioningsysteem eveneens.
Het duidelijk tonen van de verzameling is nog moeilijker, deze zal immers in grootte en samenstelling kunnen wisselen en vraagt daarom steeds om andere ruimtes in grootte en verlichting.
Er zijn diverse soorten musea, variërend van internationaal befaamde tot lokale musea met een beperkte opzet en collectie. De belangrijkste musea van Nederland zijn de rijksmusea.
