Een gaanderij of arcade (afgeleid uit het Frans) is een bogengalerij, een reeks van achtereenvolgende bogen die rusten op kolommen. Eenarcade van kleine bogen wordt een arcatuur genoemd en wordt vaak gebruikt als versieringsmotief.
Men maakt het onderscheid tussen een werkelijke arcade of een blinde arcade, al naargelang zij een opening of doorgang vormt of niet. Een blinde arcade rust tegen een muur die de opening vult en bestaat uit blinde bogen.
Eenarcade kan zowel enkelvoudig als meervoudig zijn, maar als vakterm wordt de arcadeenkel in het meervoud gebruikt ter onderscheid van de boog.
Een rij kleine, even hoge bogen wordt in de bouwkunde aangeduid als boogfries.
De reden van het bouwen in een boog is dat hierin veel minder grote trekkrachten voorkomen dan bij een latei, een horizontale balk. In lateien ontstaat aan de onderkant een trekkracht waar beton, metselwerk en steen slecht tegen bestand zijn. In gewapend beton vangt de wapening de trekkrachten op. In theoretisch ideaal materiaal zou een boog in de vorm van een kettinglijn geen enkele trekkracht ervaren; in de praktijk zal de vorm iets van het theoretische model moeten afwijken, zeker bij aan elkaar geschakelde bogen.
