Το ανάχωμα είναι επιμήκες φυσικό ή τεχνητό φράγμα αποτελούμενο από χώμα. Βρίσκεται συνήθως παράλληλα στον ρου ενός ποταμού ή κατά μήκος επίπεδης ακτογραμμής. Ο κύριος στόχος των τεχνητών αναχωμάτων είναι η πρόληψη πλημμυρών στις γειτονικές εκτάσεις και να επιβραδύνουν τις φυσικές αλλαγές στο ρου μιας υδάτινης οδού ώστε να παρέχεται αξιόπιστη ναυτιλιακή κίνηση. Επίσης, περιορίζουν τη ροή ενός ποταμού, με αποτέλεσμα υψηλότερη και ταχύτερη κίνηση του νερού, ή να ενισχύσουν τις θίνες κατά μήκος των ακτών ή να κτιστούν γύρω από τα πόλντερ. Πέρα από τα μόνιμα αναχώματα, μπορούν να κατασκευαστούν και έκτακτα αναχώματα, πχ. από αμμόσακους.
Κάποια από τα παλαιότερα γνωστά αναχώματα κατασκευάστηκαν από τον πολιτισμό της κοιλάδας του Ινδού από τα οποία εξαρτιόταν η αγροτική ζωή των Χαράπαν. Αναχώματα κατασκευάζονταν και στην αρχαία Αίγυπτο, με μία ομάδα αναχωμάτων κτισμένη κατά μήκος της αριστερής όχθης του Νείλου να έχει μήκος πάνω 1000 χιλιόμετρα, από το σύγχρονο Ασουάν μέχρι το δέλτα του Νείλου. Οι πολιτισμοί της Μεσοποταμίας και οι αρχαίοι Κινέζοι κατασκεύασαν επίσης μεγάλα αναχώματα.
