Η αυστηρή ή ολική χορτοφαγία (γνωστή και ως καθαρή χορτοφαγία, βεγκανισμός, αγγλ. veganism) είναι η ολοκληρωτική αποχή από το κρέας, τα ψάρια, τα μαλάκια, τα γαλακτοκομικά, τα αυγά καθώς και το μέλι. Συνήθως γίνεται για λόγους ηθικής, καθώς θεωρείται ότι η κατανάλωση αυτών των προϊόντων προϋποθέτει πολύ βία και βαρβαρότητα, για λόγους υγείας λόγω ανησυχίας των μελών του vegan κινήματος για το περιβάλλον αλλά ακόμα και για θρησκευτικούς λόγους αφού θεωρούν ότι η χορτοφαγία συνδέεται έμμεσα ή άμεσα με τη μορφή θρησκευτικότητας ή πνευματικότητας τους. Πάντως, πολλοί ακολουθούν την αυστηρή χορτοφαγία μόνο επειδή δεν θέλουν να συμμετέχουν στην κακοποίηση των ζώων και θεωρούν λανθασμένη οποιαδήποτε ταύτιση του βεγκανισμού με φιλοσοφία, θρησκεία, και καταναλωτικές τάσεις.
Φιλοσοφία
Συνήθως οι αυστηροί χορτοφάγοι ασπάζονται τη φιλοσοφία της μη βίας και προσπαθούν να απέχουν στο βαθμό που μπορούν από οτιδήποτε βλάπτει το περιβάλλον, τα ζώα και τους ανθρώπους, όσο τουλάχιστον μπορούν. Σαν συνέπεια αυτού πολλοί από αυτούς δε κάνουν χρήση προϊόντων για των οποίων τη παρασκευή, έγιναν πειράματα σε ζώα, επίσης δε φοράν δερμάτινα, δε παρακολουθούν θεάματα τα οποία έχουν σχέση με την εκμετάλλευση ζώων, όπως είναι τα τσίρκα και οι ζωολογικοί κήποι. Τέλος, κάποιοι απέχουν από προϊόντα τα οποία περιέχουν φοινικέλαιο αφού, για τη παρασκευή του έχουν αποψιλωθεί δέντρα από το φυσικό περιβάλλον του ουρακοτάγκου, με αποτέλεσμα αυτό το είδος να έχει οδηγηθεί στο να απειλείται με εξαφάνιση.
Προέλευση και χρήση του όρου
Η λέξη vegan, (προφέρεται [/ˈviːgən/], προήλθε από τη λέξη vegetarian που σημαίνει χορτοφάγος και άρχισε να χρησιμοποιείται το 1944. H Έλσι Σρίγκλεϋ και ο Ντόναλντ Γουάτσον θεωρούσαν ανήθικη τη χρήση του όρου "χορτοφάγος" για ανθρώπους που καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα κι έτσι ξεκίνησαν την Κοινωνία των Αυστηρά Χορτοφάγων στη Μεγάλη Βρετανία (UK Vegan Society). Συνδύασαν τα πρώτα τρία και τα δύο τελευταία γράμματα της λέξης vegetarian και δημιούργησαν τον όρο vegan.
