Η τοπιογραφία είναι η αναπαράσταση τοπίων στη ζωγραφική. Το τοπίο περιλαμβάνει συνήθως βουνά, κοιλάδες, πεδιάδες, δέντρα, ποτάμια και δάση, με μία ευρεία θέα να αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του πίνακα και τα στοιχεία της να είναι διευθετημένα σε μία «δεμένη» σύνθεση. Σε άλλα έργα, το τοπίο-φόντο πίσω από το κύριο θέμα του έργου μπορεί επίσης να αποτελεί σημαντικό μέρος του πίνακα. Ο ουρανός περιλαμβάνεται σχεδόν πάντα στην εικόνα και ο καιρός αποτελεί συχνά ένα στοιχείο της συνθέσεως. Η λεπτομερής απεικόνιση τοπίων ως ξεχωριστό θέμα δεν απαντάται σε όλες τις καλλιτεχνικές παραδόσεις και αναπτύσσεται όταν υπάρχει ήδη μία σύνθετη παράδοση απεικονίσεως άλλων θεμάτων. Οι δύο βασικές παραδόσεις στην τοπιογραφία είναι η δυτική ζωγραφική και η κινεζική τέχνη, αμφότερες με παράδοση άνω των χιλίων ετών.
Η αναγνώριση ενός πνευματικού στοιχείου στην τοπιογραφία ήταν παρούσα από τις απαρχές της στην `Απω Ανατολή, αντλώντας από την ταοϊστική και άλλες φιλοσοφικοθρησκευτικές παραδόσεις, ενώ στον δυτικό κόσμο γίνεται εμφανής μόλις κατά την περίοδο του Ρομαντισμού.
Οι συνθέσεις στην τοπιογραφία μπορεί να είναι εντελώς φανταστικές ή να αναπαριστούν την πραγματική εικόνα με ποικίλους βαθμούς ακριβείας. Αν σκοπός του έργου είναι η απεικόνιση με ακρίβεια ενός συγκεκριμένου τόπου, ιδίως με κτίσματα, τότε το έργο αποκαλείται «τοπογραφική άποψη». Τέτοιες απόψεις, πολύ συνηθισμένες σε λιθογραφίες και εκτυπώσεις στον δυτικό κόσμο, θεωρούνται συχνά «κατώτερη τέχνη» σε σχέση με την καλλιτεχνική τοπιογραφία.
