Grand tourer - online παζλ
Η Μεγάλη Σφίγγα της Γκίζας (Κοπτικά: ⲫⲏⲗ ή ϩⲁⲣⲙⲁϣⲓ), συχνά αναφερόμενη απλώς ως η Σφίγγα, είναι άγαλμα, το οποίο απεικονίζει Σφίγγα (μυθολογικό πλάσμα με σώμα λιονταριού και κεφάλι ανθρώπου) σε καθήμενη στάση. Το άγαλμα αυτό βρίσκεται στο οροπέδιο της Γκίζα στην Αίγυπτο και μέσα στη διάσημη Νεκρόπολή της.
Με μήκος 73,5 μέτρων, πλάτος 6 μέτρων και ύψος 20,22 μέτρων, αποτελεί το μεγαλύτερο μονολιθικό άγαλμα στον κόσμο. Είναι επίσης το αρχαιότερο γνωστό άγαλμα μνημειακού τύπου και θεωρείται ότι κτίστηκε από τους αρχαίους Αιγύπτιους του Παλαιού Βασιλείου, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Φαραώ Χεφρήνου (2558 - 2532 π.Χ.).
Ετυμολογία
Η λέξη Σφίγγα (ή Σφιγξ) έχει ετυμολογική ρίζα από το ρήμα σφίγγω, επειδή σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία η Σφίγγα, που φύλαγε την είσοδο της πόλης των Θηβών, έπιανε και έσφιγγε μέχρι θανάτου, όποιο περαστικό δεν μπορούσε να λύσει το αίνιγμά της.
Μία άλλη θεωρία ως προς την ετυμολογία του ονόματος, λέει ότι το όνομά Σφίγξ έχει τη ρίζα του στην αρχαία αιγυπτιακή λέξη 'Ssp-anx, γενική ονομασία που δινόταν στα βασιλικά αγάλματα της Τέταρτης Δυναστείας (2575 - 2467 π.Χ. και μετά) ενώ στο Νέο Βασίλειο (1570 - 1070 π.Χ.) η λέξη περιέγραφε αποκλειστικά τη Μεγάλη Σφίγγα.
Προέλευση και ταυτότητα
Η Μεγάλη Σφίγγα αποτελεί ίσως το πιο αρχαίο άγαλμα στον κόσμο και ως εκ τούτου παραμένουν μέχρι και σήμερα ανεπιβεβαίωτα, ποιόν απεικονίζει η προτομή της και από ποιόν χτίστηκε.
Ονομασίες της Σφίγγας
Δεν είναι γνωστό με τι όνομα αποκαλούσαν τη Σφίγγα οι δημιουργοί της, καθώς το ίδιο το άγαλμα δεν αναφέρεται σε καμιά επιγραφή του Παλαιού Βασιλείου. Επίσης, δεν αναφέρεται πουθενά ο τρόπος κατασκευής και ο αρχικός σκοπός ανέγερσης του αγάλματος. Κατά το Νέο Βασίλειο αποκαλούσαν τη Σφίγγα Hor-em-akhet (στα ελληνικά, Χάρμακις) και με αυτό το όνομα αναφέρεται στη Στήλη του Ονείρου του φαραώ Τούθμωση Δ΄.