Ένας καταναλωτής είναι άτομο ή ένας οργανισμός που χρησιμοποιεί οικονομικές υπηρεσίες ή εμπορεύματα.
Οικονομία και αγορά
Ένας καταναλωτής είναι αυτός που πληρώνει κάτι για να καταναλώνει τις παραγόμενες υπηρεσίες και αγαθά και υπηρεσίες. Ως εκ τούτου, οι καταναλωτές διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στο οικονομικό σύστημα ενός έθνους. Χωρίς τη ζήτηση των καταναλωτών, οι παραγωγοί θα στερούνταν ένα από τα βασικά κίνητρα για παραγωγή: να πωλούν στους καταναλωτές. Ο καταναλωτής αποτελεί επίσης μέρος της αλυσίδας διανομής.
Σε μεγάλο βαθμό λόγω της ανόδου του Διαδικτύου, οι καταναλωτές μετακινούνται ολοένα και περισσότερο σε μια μικτή κατάσταση, όπου οι καταναλωτές είναι επίσης παραγωγοί (συχνά παράγουν πληροφορίες και μέσα ενημέρωσης στον κοινωνικό ιστό), επηρεάζουν τα προϊόντα που δημιουργούνται (π.χ. με προσαρμογή, συλλογή χρημάτων ή δημοσίευση των προτιμήσεων τους), ή με συμμετοχή ενεργά στη διαδικασία παραγωγής ή με χρήση διαδραστικών προϊόντων.
Νόμος και πολιτική
Ο νόμος χρησιμοποιεί κατά πρώτο λόγο την έννοια του καταναλωτή σε σχέση με τους νόμους περί προστασίας των καταναλωτών και ο ορισμός του καταναλωτή περιορίζεται συχνά σε ζωντανά άτομα (δηλαδή αποκλείει τις εταιρίες ή επιχειρήσεις) και αποκλείει τους εμπορικούς χρήστες. Ένα τυπικό νομικό σκεπτικό για την προστασία του καταναλωτή βασίζεται στην έννοια της αστυνόμευσης των αποτυχιών της αγοράς και της αναποτελεσματικότητας, όπως οι ανισότητες της διαπραγματευτικής ισχύος μεταξύ ενός καταναλωτή και μιας επιχείρησης. Δεδομένου ότι όλοι οι δυνητικοί ψηφοφόροι είναι επίσης καταναλωτές, η προστασία των καταναλωτών έχει σαφή πολιτική σημασία.
