Η διάσκεψη του Πότσδαμ ήταν η τελευταία διάσκεψη των ηγετών των τριών μεγάλων συμμαχικών δυνάμεων αμέσως μετά την παράδοση άνευ όρων της Ναζιστικής Γερμανίας και τον τερματισμό του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη. Στη διάσκεψη, που πραγματοποιήθηκε στο Ανάκτορο Σεσίλιενχοφ (Cecilienhof, Ανάκτορο του διαδόχου Βίλχελμ Χοεντζόλλερν) του Πότσδαμ προαστίου του Βερολίνου κατά το χρονικό διάστημα 17 Ιουλίου έως 2 Αυγούστου 1945, συμμετείχαν οι Χάρι Τρούμαν, Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ιωσήφ Στάλιν, ηγέτης της ΕΣΣΔ και Ουίνστον Τσώρτσιλ και Κλέμεντ Άττλη, Πρωθυπουργοί του Ηνωμένου Βασιλείου. Η καταμέτρηση ολοκληρώθηκε κατά τη διάρκεια της διάσκεψης και ο Τσώρτσιλ αποχώρησε από τη διάσκεψη στις 25 Ιουλίου 1945.
Το υπόβαθρο
Τον Απρίλιο του 1945 ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ απεβίωσε από εγκεφαλική αιμορραγία και αντικαταστάθηκε από τον ως τότε αντιπρόεδρο Χάρι Τρούμαν. Προαναφέρθηκε, επίσης, η αλλαγή ηγεσίας στο Ηνωμένο Βασίλειο. Στις 8 Μαΐου η Γερμανία υπέγραψε την άνευ όρων παράδοσή της και ήδη είχε προκύψει το θέμα της κατοχής της. Σε επιστολή του Τσώρτσιλ προς τον Τρούμαν, με ημερομηνία 6 Μαΐου 1945, ο Βρετανός ανέφερε ότι "είναι πλέον εμφανές πως δεν είναι δυνατή η συνεννόηση με τον Στάλιν μέσω αλληλογραφίας" και ότι απαιτείται η σύγκληση διάσκεψης, προκειμένου να συζητηθούν τα ζητήματα που προέκυπταν από τις νέες συνθήκες. Ο Τρούμαν απάντησε ότι συμφωνεί και ότι είναι σκόπιμη η σύγκληση διάσκεψης "αν και θα προτιμούσε η αίτηση αυτή θα προτιμούσε να προέρχεται από τον Στάλιν και όχι από κάποιον από αυτούς τους δύο".Αν και η Γερμανία είχε ηττηθεί, οι ΗΠΑ και η Βρετανία βρίσκονταν ακόμη σε εμπόλεμη κατάσταση με την Ιαπωνία. Στη Γιάλτα είχαν προσπαθήσει να πείσουν τον Στάλιν να συμμετάσχει στη σύρραξη με την Ιαπωνία. Όταν όμως αποφασίστηκε η σύγκληση της διάσκεψης στο Πότσδαμ, είχαν αρχίσει να αμφιβάλλουν κατά πόσον αυτό ήταν επιθυμητό: Ο αντικομμουνιστής Τσώρτσιλ, ιδιαίτερα, εξέφραζε φόβους για ενδεχόμενη αύξηση της Σοβιετικής επιρροής στις χώρες της Άπω Ανατολής.
