Πολεοδομία, στην απλούστερη και ετυμολογικά ακριβέστερη σημασία του όρου, είναι η τέχνη και η εφαρμοσμένη πρακτική που έχει σαν αντικείμενο τη δόμηση, δηλαδή το κτίσιμο, της πόλης. Η πολεοδομία ξεκίνησε ιστορικά ως μια εφαρμογή της αρχιτεκτονικής σκέψης στην κλίμακα της πόλης, σε χώρο δηλαδή πολύ ευρύτερο από αυτόν του κτιρίου ή του κτιριακού συγκροτήματος, και ως ένας διακριτός κλάδος της αρχιτεκτονικής. Αν και εξακολουθεί να διδάσκεται σε νέους αρχιτέκτονες, σήμερα η πολεοδομία και ο συναφής τομέας της χωροταξίας έχουν αυτονομηθεί ακαδημαϊκά και επιστημονικά ως ένας ανεξάρτητος γνωστικός κλάδος της επιστήμης μηχανικών, ύστερα από τις ραγδαίες εξελίξεις του 20ού αιώνα, με το αισθητικό στοιχείο μέσα τους να αποτελεί μία μόνο από τις πολλαπλές διαστάσεις τους.
Ιστορικό
Η πολεοδομία υφίσταται από την Αρχαιότητα και «πατέρας» της θεωρείται ο Ιππόδαμος ο Μιλήσιος. Ο όρος πολεοδομία όμως εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1910 και σήμαινε την απλή ανάπτυξη των πόλεων. Μόνο μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η πολεοδομία άρχισε να λαμβάνει την έννοια της συστηματικής κρατικής παρέμβασης για τον σχεδιασμό του δομημένου περιβάλλοντος. Η πρώτη συγκροτημένη διατύπωση του περιεχομένου της έγινε το 1933 από τους συγγραφείς της Χάρτας των Αθηνών (Charte d'Athènes), οι οποίοι της έδωσαν τον χαρακτηρισμό της «επιστήμης της οργάνωσης των πόλεων». Ακολούθησαν άλλες προσεγγίσεις σύμφωνα με τις οποίες η πολεοδομία είναι η επιστήμη που συνδέεται με το φαινόμενο της αστικοποίησης που προκαλεί ταχεία ανάπτυξη των πόλεων σε βάρος των επαρχιών. Μάλιστα εκφράστηκε και το δίλημμα αν η πολεοδομία είναι επιστήμη ή τέχνη. Έχοντας όμως υπόψη τη συγγένειά της με την διττής φύσης αρχιτεκτονική, που είναι πράξη και δημιουργίας και κατασκευής, αλλά και την υποχρέωσή της να δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη του ατόμου και της κοινωνίας που προϋποθέτει αφομοίωση δεδομένων άλλων επιστημών, μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι και τα δύο.
