Μουσακάς - online παζλ

Ο μουσακάς (Αραβικά: مسقعة musaqqaʿa 'chilled, Νότια Σλαβικά: musaka/мусака, Τούρκικα: musakka, Ουγγρικά: rakott padlizsán - από την Τούρκικη λέξη για την μελιτζάνα patlıcan) είναι ένα πιάτο από μαγειρεμένο κιμά, μελιτζάνες και πατάτες που συναντάται σε διάφορες μορφές σε όλα τα Βαλκάνια (Βουλγαρία, Ρουμανία), σε χώρες της Μέσης Ανατολής (Αίγυπτος, Λίβανος), της Κεντρικής Ευρώπης, στην Ελλάδα και στην Τουρκία.

Ετυμολογία

Η λέξη μουσακάς προέρχεται από το αραβικό "musaqqa‘a", το οποίο σημαίνει κρύο. Η ρίζα "saqqa‘a" (θηλυκή παθητική μετοχή του ρήματος παγώνω) προέρχεται από τη λέξη "sa’a" που σημαίνει παγωμένο, η οποία με τη σειρά της προέρχεται από τη λέξη "saqi’a" που μεταφράζεται ως άσπρο. Όμως, αυτή δεν είναι η μοναδική ετυμολογική εξήγηση της λέξης μουσακάς. Ο 'Αλαν Ντέιβιντσον στο "Oxford Companion to Food" παραπέμπει μεν στην αραβική λέξη musaqqa (με την έννοια του υγραίνω), επισημαίνοντας παράλληλα ότι το όνομα αυτό χρησιμοποιήθηκε στην Τουρκία πρώτα και ότι δεν είναι βέβαιο ότι το πιάτο προέρχεται από την αραβική παράδοση. Ακόμη, σύμφωνα με τον Κλίφορντ Ράιτ, ετυμολογικά ο μουσακάς μπορεί να βασίζεται στο παλαιστινιακό musakhkhan ("αυτό που έχει ζεσταθεί"), το οποίο ουσιαστικά είναι ένα πιάτο από ψιλοκομμένο κοτόπουλο μαγειρεμένο με κρεμμύδι, τυλιγμένο σε ειδικό ψωμί και ψημένο στο φούρνο. Τέλος, ο Αλέξανδρος Γιώτης, στο "Ιστορία μαγειρικής και διατροφής", γράφει για τη λέξη "μουχάσα", η οποία στα αραβικά παραπέμπει σε τεχνική παρά σε συνταγή.

Ιστορία

Η προέλευση του μουσακά δεν είναι ιστορικά κατοχυρωμένη, πολλοί όμως υποστηρίζουν ότι το πιάτο προέρχεται από τον περσικό maguma, ένα φαγητό που αποτελεί συνδυασμό αρνιού και μελιτζάνας. Η ελληνική εκδοχή του μουσακά τοποθετείται χρονικά στον 20ό αιώνα. Πιο συγκεκριμένα, ο μουσακάς όπως είναι ευρέως γνωστός σήμερα εμφανίστηκε το 1910 με την κυκλοφορία των συνταγών του αρχιμάγειρα Νικολάου Τσελεμεντέ.