Ένα μονοπλάνο είναι ένα αεροσκάφος σταθερών πτερύγων με μία κύρια πτέρυγα, εν αντιθέσει με ένα διπλάνο ή άλλα πολυπλάνα, που διαθέτουν πολλαπλές πτέρυγες.
Ένα μονοπλάνο έχει τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και την χαμηλότερη οπισθέλκουσα οποιασδήποτε διάταξης πτερύγων και είναι το πιο απλό σε κατασκευή. Ωστόσο, κατά τα πρώτα χρόνια της αεροπορίας, τα πλεονεκτήματα αυτά αντισταθμιζόταν από το μεγαλύτερο βάρος και τον χαμηλότερο βαθμό ευελιξίας, κάνοντας τα σπάνια έως τη δεκαετία του 1930. Έκτοτε, το μονοπλάνο αποτελεί την πλέον συνηθισμένη μορφή αεροσκαφών σταθερών πτερύγων.
Ιστορικά στοιχεία
Αν και τα πρώτα επιτυχημένα αεροσκάφη ήταν διπλάνα, οι πρώτες απόπειρες κατασκευής βαρύτερων από τον αέρα ιπτάμενων μηχανών ήταν μονοπλάνα, και πολλοί πρωτοπόροι συνέχισαν να αναπτύσσουν μοντέλα μονοπλάνων. Για παράδειγμα, το πρώτο αεροπλάνο που κατασκευάστηκε ήταν το Demoiselle του Σάντους-Ντουμό το 1907, ενώ το Blériot XI πέταξε πάνω από τη Μάγχη το 1909. Την περίοδο 1909–1910, ο Χούμπερτ Λέιθαμ πραγματοποίησε πολλαπλά ρεκόρ ύψους με το μονοπλάνο Antoinette IV, φτάνοντας τελικά στα 1.384 μέτρα.
Ο αντίστοιχος όρος στη γερμανική γλώσσα είναι Eindecker, όπως και το μαχητικό μέσης πτέρυγας Fokker Eindecker του 1915 το οποίο για κάποια περίοδο κυριάρχησε στους ουρανούς η οποία έγινε γνωστή ως «μάστιγα των Fokker». Το γερμανικό στρατιωτικό σύστημα σχεδιασμού αεροσκαφών Idflieg πριν το 1918 πρότεινε τους σχεδιασμούς μονοπλάνων τύπου E, μέχρι την έγκριση του μαχητικού Fokker D.VIII από το προγενέστερο σχεδιασμό "E.V". Ωστόσο, η επιτυχία των Fokker ήταν σύντομη, και ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος κυριαρχήθηκε από διπλάνα.
