Το µαυσωλείο είναι ταφικό μνημείο με μορφή κτιρίου, εντός του οποίου βρίσκονται τάφοι επιφανών ανθρώπων. Το μαυσωλείο είτε θεωρείται τάφος είτε πως περιέχει τάφο ή τάφους. Τα μαυσωλεία συνήθως λαμβάνουν τη μορφή αρχαίων ναών ή σύγχρονων χριστιανικών. Ένα χριστιανικό μαυσωλείο μπορεί να περιέχει παρεκκλήσι, ενώ ένα μουσουλμανικό μαυσωλείο μοιάζει με τζαμί.
Το µαυσωλείο της Αλικαρνασσού, ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου, είναι αυτό από το οποίο προήλθε η ονομασία των μαυσωλείων καθώς φιλοξενούσε τη σωρό του Μαύσωλου, σατράπη της Καρίας. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά μαυσωλεία της νεότερης - σύγχρονης εποχής είναι το Ταζ Μαχάλ.
Στην σύγχρονη Ελλάδα σπουδαία μαυσωλεία υπάρχουν στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών όπως του Γ. Αβέρωφ, του Α. Συγγρού, των Πεσμαζόγλου, του Δ. Αιγινήτη και πολλά άλλα. Το πλέον όμως λιτό μαυσωλείο σε μορφή ανοικτού χριστιανικού ναού με ημιθόλιο είναι το Μαυσωλείο του Τατοΐου όπου βρίσκονται οι τάφοι των Βασιλέων Κωνσταντίνου Α', της Σοφίας και της Όλγας.
