Η αψίδα είναι αρχιτεκτονική κατασκευή η οποία δημιουργεί άνοιγμα στον χώρο ενώ ταυτόχρονα υποστηρίζει βάρος (π.χ. θύρα σε πέτρινο τοίχο). Οι αψίδες άρχισαν να εμφανίζονται στη δεύτερη χιλιετία π.Χ. στην πλίθινη αρχιτεκτονική της Μεσοποταμίας. Η συστηματική χρήση τους ξεκίνησε από τους Ρωμαίους οι οποίοι ήταν οι πρώτοι που εφάρμοσαν την τεχνική αυτή σε ευρύ φάσμα οικοδομημάτων.
Στην Ευρώπη, την ημικυκλική αψίδα διαδέχτηκε η οξυκόρυφη γοτθική αψίδα ή γοτθική κυκλική αψίδα (αγγλ. ogive) της οποίας ο άξονας (centreline) του τόξου ακολουθεί πιο πιστά τις δυνάμεις σύνθλιψης, επιτυγχάνοντας έτσι μεγαλύτερη αντοχή. Η ημικυκλική αψίδα μπορεί να εξομαλυνθεί ώστε να παραχθεί ελλειπτική αψίδα, όπως στη γέφυρα Πόντε Σάντα Τρινιτά (Ponte Santa Trinita) στη Φλωρεντία. Σήμερα είναι πια γνωστό πως οι θεωρητικά δυνατότερες μορφές αψίδας είναι η παραβολική και η αλυσσοειδής. Στην οικοδομική, οι παραβολικές αψίδες πρωτοχρησιμοποιήθηκαν από τον Ισπανό αρχιτέκτονα Αντόνιο Γκαουντί, ο οποίος θαύμαζε το δομικό σύστημα του γοτθικού ρυθμού, εκτός από τα αντερείσματα που χρησιμοποιεί, τα οποία αποκαλούσε περιφρονητικά «αρχιτεκτονικά δεκανίκια». Οι αλυσσοειδείς και παραβολικές αψίδες μεταφέρουν όλες τις οριζόντιες δυνάμεις στη θεμελίωση και γι αυτό τον λόγο δεν χρειάζονται πρόσθετα στοιχεία.
Η πεταλοειδής αψίδα βασίζεται στην ημικυκλική αψίδα, αλλά τα χαμηλότερα άκρα της προεκτείνονται κι κι άλλο γύρω από τον κύκλο μέχρι να αρχίσουν να συγκλίνουν. Οι πρώτες γνωστές πεταλοειδείς αψίδες που γνωρίζουμε προέρχονται από το βασίλειο της Αξώμης (σημ. Αιθιοπία και Ερυθραία) γύρω στον 3ο-4ο αι. μ.Χ., περίπου την ίδια εποχή με τα πρωιμότερα παραδείγματα στη ρωμαϊκή Συρία, υποδεικνύοντας έτσι αξωμιτική ή συριακή προέλευση αυτού του τύπου αψίδας.
