Van wildernis spreekt men als er sprake is van een toestand die niet of minimaal beïnvloed is door menselijke activiteit. Hierin stemt de omschrijving van wildernis overeen met een veel gebruikte definitie van natuur: alles wat zichzelf ordent en handhaaft, al of niet beïnvloed door menselijk handelen, maar niet volgens menselijke doelstellingen. Wildernis omvat de levende en de niet-levende natuur.
Gebieden met wildernis, wildernisgebieden zijn dus 'oorspronkelijk' of 'ongestoord' van karakter. In zulke gebieden zijn de samenstelling, de structuur en andere kwaliteiten van bodem, water en lucht niet door mensen veranderd en zijn menselijke ingrepen zoals ontwatering, percelering en ontsluiting geheel of grotendeels afwezig: er is geen bebouwing en infrastructuur, zoals wegen, spoorwegen of hoogspanningsleidingen. De oorspronkelijke vegetatie en fauna zijn er nog aanwezig en natuurlijke processen zoals overstromingen hebben vrij spel. In West-Europa zijn dergelijke gebieden van grotere afmeting vrijwel afwezig, omdat bijna alle gebieden in cultuur zijn genomen.
De betekenis van het begrip wildernis noch de waardering ervan is echter eenduidig. Zo wordt verschillend gedacht over de vragen wanneer er sprake is van wildernis en in welke mate het niveau van ongestoordheid dan wel oorspronkelijkheid daarbij een rol speelt. Sommigen verafschuwen wildernis en streven naar cultivering. Anderen bepleiten veel meer wildernis; zij worden gezien als aanhangers van de wildernisnatuurvisie.
