Wasp's Nest - online puzzels

Een contactdoos, stopcontact, of in Vlaamse dialecten prise genoemd (van het Franse prise électrique), is een aansluitpunt op het lichtnet voor afname van elektrische energie met behulp van een stekker of contactstop.

Naast de hier behandelde contactdoos voor elektrische energie bestaan er ook andere gebruikstypen van contactdozen

Terminologie

In het normale taalgebruik zijn de benamingen anders dan de in de Nederlandse elektrotechnische industrie en dienstverlening officiële benamingen volgens NEN 1010:

Contactdozen worden in drie uitvoeringen onderscheiden: de wandcontactdoos voor vaste montage, meestal aan of in de muur, de tafelcontactdoos (stekkerdoos) en de koppelcontactstop (contrastekker), waarbij de laatste twee aan een verplaatsbare leiding zijn gemonteerd en meestal het uiteinde van een verlengsnoer zijn. Soms kan het verlengsnoer in een tafelcontactdoos worden opgerold, men spreekt dan van een haspel. Een tafelcontactdoos heeft vaak deels contacten voor geaarde stekkers en deels contacten voor de eurostekker. Een ouderwetse ongeaarde ronde stekker past in geen van beide.

Types

Over de hele wereld zijn er sinds de jaren 1880 in de loop van de geschiedenis tientallen types contactdozen ontwikkeld. In de vroege 21e eeuw zijn daarvan nog ongeveer 15 types gebruikelijk, die de letters A tot en met O hebben gekregen van de International Trade Administration (ITA) van het Amerikaanse Ministerie van Economische Zaken. Sommige van deze types zijn compatibel met elkaar, zoals A en B (Noord- en Midden-Amerika) en C, E en F (dominant in Europa en grote delen van Azië en Afrika). Andere types zijn zodanig verschillend dat de stekkers niet of moeilijk in de contactdoos passen en dus niet door elkaar gebruikt kunnen worden. In sommige landen bestaan er verschillende incompatibele systemen naast elkaar en mensen die reizen (zoals toeristen) komen soms een ander type tegen dan de apparaten die ze bij zich hebben, wat tot praktische problemen leidt.