Veganisme is een levenswijze waarin gestreefd wordt naar het vermijden van het gebruik van dierlijke producten. Als zodanig gelden ten eerste delen van het dierenlichaam of producten die daarvan vervaardigd zijn (zoals vlees, gelatine, leer, bont en wol) en ten tweede door dieren voortgebrachte producten, zoals zuivel, eieren en honing. Vaak worden alternatieven gevonden in het gebruik van plantaardige voedingsmiddelen en materialen. De meeste veganisten keuren ook exploitatie van dieren en wreedheid jegens dieren af, zoals het vasthouden van dieren voor vermaak of gebruik als proefdier.
Etymologie en geschiedenis
Het veganisme is ouder dan het woord zelf, in Frankrijk bijvoorbeeld werd al lang 'végétalisme' gebruikt voor wat later ook in het Frans 'véganisme' ging heten. De term "veganisme" is de Nederlandstalige versie van het Engelse woord "veganism". Dit woord is op zijn beurt ontleend aan de term "vegan", die in 1944 voor het eerst werd voorgesteld door Donald Watson, een voorvechter van dierenrechten, die toentertijd samen met anderen doende was in Engeland de eerste vereniging van veganisten ter wereld op te richten, onder de naam The Vegan Society.
Met de term doelde Watson aanvankelijk op "een vegetariër die ook geen zuivel consumeert". Vandaar dus de van het woord "vegetarian" (vegetarisch) afgeleide nieuwe term "vegan" (veganistisch). Later omschreef Watson veganism als: "the doctrine that man should live without exploiting animals" (de doctrine dat de mens zou moeten leven zonder het uitbuiten van dieren)." Inmiddels hanteert de Vegan Society als definitie van het veganisme:
Het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal definieert veganisme sinds 1999 als de "leer, levenswijze van vegetariërs die geen dierlijke voedingsmiddelen consumeren en ook andere dierlijke producten (als leer, wol, zijde e.d.), voor zover praktisch haalbaar, niet gebruiken."In de eenentwintigste eeuw is de belangstelling voor het veganisme geleidelijk aan verder toegenomen, hetgeen onder andere blijkt uit een ruimer aanbod van veganistische voedingsmiddelen in supermarkten en een toegenomen verkrijgbaarheid van veganistische gerechten in restaurants in vele landen.
