Een stoepa of stupa is een boeddhistisch bouwwerk dat de relieken van een boeddhistische heilige bevat. Een stoepa is van oorsprong een massieve ronde structuur, gebouwd op een vierkante verhoging. Stoepa's zijn in grote delen van het zuiden en oosten van Azië te vinden.
Ontwikkeling
Oorspronkelijk waren stoepa’s hopen van steen of aarde waarin sharira/relieken van Boeddha begraven lagen. Bijvoorbeeld een haar of een sleutelbeen, die wonderbaarlijke krachten zouden hebben.
Later ontwikkelden deze bouwwerken zich tot grote, halfronde gebouwen met onder andere de torana (poort), de vedica, de harmika (vierkant, omheind platform boven op de stoepa), de chattrayashti en een rondgang om de stoepa. Middenin worden nog steeds de relikwieën bewaard.
Later ontwikkelde zich de pagode uit de stoepa, toen het boeddhisme zich verspreidde in Azië. Tegenwoordig is er nauwelijks een onderscheid aan te brengen tussen de stoepa en de pagode, alhoewel de laatste eerder verwijst naar de gebouwen in Oost-Azië.
De oudste nog bestaande stoepa staat waarschijnlijk in Mankiala (Pakistan).
