De Sint-Pietersbasiliek (Italiaans: Basilica di San Pietro) is een katholieke kerk en basilica major aan het Sint-Pietersplein in Vaticaanstad. De kerk werd tussen 1506 en 1626 gebouwd in late-renaissance en barokarchitectuur op de plaats van het vroegere Circus van Nero in Rome, waar volgens de overlevering de apostel en eerste paus, Petrus, gekruisigd en begraven werd. Het is een belangrijk bedevaartsoord voor katholieken en geldt als de eerste van de zeven pelgrimskerken van Rome.
De Sint-Pietersbasiliek was de grootste kerk ter wereld tot 1989, toen ze in grootte werd overtroffen door de Basilique Notre-Dame de la Paix, een kopie van de Sint-Pieter, in Yamoussoukro, de hoofdstad van Ivoorkust (zie Lijst van grootste kerken).
Geschiedenis, ontwerp en bouw
De Oude Sint-Pietersbasiliek
Keizer Constantijn de Grote gaf opdracht om de eerste Sint-Pieterkerk te laten bouwen. De bouw startte tussen 318 en 322 en duurde ongeveer 30 jaar. Het gebouw had de vorm van een basilica, een veelgebruikte vorm in de oudheid.
Nieuwbouw
In de vijftiende eeuw was de oude Sint-Pieter, na elfhonderd jaar, in zeer slechte staat. Paus Nicolaas V liet Bernardo Rossellino het gebouw opknappen, maar de pogingen werden al gauw gestaakt. In 1506 werd de oude basilica gesloopt en een nieuwe kerk ontworpen voor paus Julius II. Na Bramantes oorspronkelijke ontwerp, gebaseerd op het Griekse kruis, werden door de daaropvolgende hoofdarchitecten grotere en kleine veranderingen doorgevoerd.
