scherpstellen - online puzzels

De aggregatietoestand is de macroscopische (met het blote oog waarneembare) verschijningsvorm van een gegeven hoeveelheid materie. De overgang van de ene naar de andere aggregatietoestand van materie is een fysisch proces, onder invloed van temperatuur en druk: er vinden geen chemische veranderingen plaats.

Traditioneel worden drie aggregatietoestanden onderscheiden:

vaste stof (s)

vloeistof (l)

gas (g)Bij extreme temperaturen en drukken komen daarbij:

plasma (p)

Bose-einsteincondensaat (BEC)

quark-gluonplasma (QGP)

ontaarde materieHet begrip aggregatietoestand is nauw verwant met het (bredere) begrip fase.

Traditionele aggregatietoestanden

Op aarde komt materie stabiel in de eerste drie aggregatietoestanden voor. Bij lage temperatuur vormt materie een vaste stof, bij stijgende temperatuur (en constante druk) een vloeistof en bij een nog hogere temperatuur een gas. Een plasma komt op aarde kortstondig voor hij het optreden van bliksem.

In de natuur kan materie in de vaste aggregatietoestand kristallijn, semikristallijn of amorf voorkomen.

Bij de overgang van een aggregatietoestand naar een andere (smelten/stollen; verdampen/condenseren; sublimeren/rijpen) verandert er vanuit scheikundig standpunt niets. Water bijvoorbeeld gaat, bij dalende temperatuur, vanuit de vloeibare aggregatietoestand over in die van (de vaste stof) ijs, en bij stijgende temperatuur in waterdamp. Scheikundig bezien blijft het water hierbij onveranderd: H2O. Voor de entropie (S) van deze aggregatietoestanden geldt er dat Sgas > Svloeibaar > Svast.