Een paleis is een ambtsgebouw dat een openbare of ceremoniële functie heeft. Het is vaak ook een (woon)huis voor een staatshoofd of eenbisschop.
Soorten
Het woord paleis is afgeleid van het Franse palais, dat weer afstamt van het Latijnse woord voor paleis, palatium. Het woord palatium werd gebruikt voor de woning van Keizer Augustus op de Palatijn (Latijn: Palatinus), de naam van de heuvel in Rome. Een gebouw met een openbare functie is bijvoorbeeld een Justitiepaleis. De aanduiding paleis wordt ook spottend gebruikt voor minder koninklijke gebouwen als: gokpaleis en sportpaleis. Italiaanse herenhuizen en kastelen krijgen vaak de titel "Palazzo", bijvoorbeeld: Palazzo Farnese, Palazzo Vecchio of het Palazzo Vendramin-Calergi. Ook in steden in andere landen vindt men paleizen, zoals de stadspaleizen van Parijs, of in Spanje de zogenaamde Palau's (bijvoorbeeld Palau Güell). Daarnaast zijn de fantasiepaleizen te noemen, ook wel folly's geheten, zoals het bekende Palais idéal van Ferdinand Cheval.
België en Nederland
België
Vroeger had de Belgische Koninklijke familie twee paleizen en verder diverse kastelen en landgoederen in haar bezit; vandaag zijn deze alle onderdeel van de Koninklijke Schenking en bijgevolg staatseigendom.
