Karnemelk - online puzzels

Karnemelk of botermelk (informeel) is een vetarm, zuur en drinkbaar zuivelproduct.

Productie

Van oudsher is het een bijproduct van kleinschalige boterproductie en ontstaat het door het karnen van (verzuurde) room. Hierbij wordt de room in een speciaal daarvoor ontworpen container met kracht geroerd. Het deel dat roert is traditioneel vaak een plank met een aantal grote gaten, al zijn er ook andere manieren uitgevonden om de boter van de karnemelk te scheiden (zoals simpelweg schudden). Een veelgebruikt Europees model uit het verleden is de stootkarn, een smalle, rechtopstaande ton waarin een ronde plank of ander roerinstrument middels een stok op en neer wordt gestoken. Een ander bekend model is de karnton, een kleine liggende of staande ton waarin meerdere planken, gemonteerd op een as, middels een zwengel worden rondgedraaid. Tijdens het karnen komt het vet in de melk vrij en klontert het samen tot boterklonten. De boter wordt uit de container verwijderd en opgeslagen. De overgebleven zure vloeistof wordt gedronken als karnemelk.

Tegenwoordig wordt bijna alle karnemelk gemaakt in zuivelfabrieken en is dus geen bijproduct meer van boterproductie.