Auteursrecht - online puzzels
Auteursrecht is het inherente recht van de maker of een eventuele rechtverkrijgende van een werk van literatuur, wetenschap of kunst om te bepalen hoe, waar en wanneer het werk wordt openbaar gemaakt of verveelvoudigd. Wanneer anderen het werk openbaar maken of verveelvuldigen hebben zij daarvoor in beginsel de toestemming van de rechthebbende nodig, tenzij een wettelijk geregelde uitzondering op deze handeling van toepassing is.
Het auteursrecht ontstaat in de meeste landen (waaronder Nederland en België) van rechtswege, zoals overeengekomen in de Berner Conventie (1886). Dit betekent dat een maker het werk van literatuur, wetenschap of kunst niet hoeft te deponeren of te registreren om deze rechten te verkrijgen. Een maker kan deze rechten overdragen aan een ander door middel van een onderhandse akte. Hierdoor verliest de maker de economische zeggenschap over het gemaakte werk. Via een gebruiksrecht of ook wel een licentie kan een rechthebbende meer economische zeggenschap behouden.
Ook nadat de auteur het auteursrecht heeft overgedragen of licentie heeft verstrekt, kan de auteur zich in sommige gevallen met een beroep op persoonlijkheidsrechten verzetten tegen publicatie. Daarnaast zijn er ook in geval van overdracht van rechten en licenties enkele juridische instrumenten beschikbaar voor de maker, bijvoorbeeld onder het auteurscontractenrecht, om controle terug te krijgen van de uitgever of een andere commerciële exploitant van het werk.Het auteursrecht op een werk vervalt meestal zeventig jaar, te rekenen vanaf de 1e januari, na het overlijden van de laatstlevende maker van het betreffende werk. Na deze periode is het werk publiek domein en kan het werk verspreid en aangepast worden zonder dat daarvoor toestemming nodig is van rechthebbende(n).