Het is een middelgrote soort die onopvallende donkere kleuren heeft met gelige vlekjes op het schild en de huid. De schildpad komt in grote delen van Centraal-Europa tot in Azië voor. Het is een typische moerasbewoner die in stilstaande, begroeide wateren leeft. In België en Nederland is de schildpad niet inheems, maar wordt soms in Limburg aangetroffen als dwaalgast.
De Europese moerasschildpad is een omnivoor die zowel dierlijk als plantaardig materiaal eet. De paartijd is in de lente, de eitjes worden afgezet in zelfgegraven holen langs de oever. De schildpad heeft verschillende vijanden en parasieten, maar gaat vooral in aantal en verspreidingsgebied achteruit door toedoen van de mens, zoals het droogleggen van moerassen. De schildpad telt negen ondersoorten en is in het verleden onder verschillende wetenschappelijk namen beschreven. De ondersoorten verschillen vaak in leefgebied maar zijn moeilijk te onderscheiden.
